ျမို့ေတာ္ ဂ်ာကာတာ
ဘာသာစကား အင္ဒိုနီးရွားဘာသာ
အမို်းသားပန္း စံပယ္ပန္း
ကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာ
မြတ္စလင္(၈၅%ထက္မနည္း)
ေငြအသျပာ ရူပီးယား (Rupiah)
ပထဝီအေနအထား
အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚ အျကီးဆံုးေသာကြ်န္းစုနိုင္ငံတစ္နိုင္ငံျဖစ္သည္။ တစ္ျပည္လံုးရိွ
ကြ်န္းျကီးကြ်န္းငယ္ေပါင္း ၁၇၅ဝ၈ကြ်န္းရိွသည္။ ၄င္းအနက္ ၆ဝဝဝကြ်န္းခန့္တြင္ ေနထိုင္သူရိွသည္။
ျပည္မ၏ဧရိယာအက်ယ္အဝန္းမွာ စတုရန္းကီလိုမီတာ ၁.၉၂သန္းရိွျပီး ကမၻာတြင္ ၁၃ ခုေျမာက္နိုင္ငံ
ျဖစ္သည္။ ပင္လယ္ဧရိယာအက်ယ္အဝန္းမွာ စတုရန္းကီလိုမီတာ ၈ သန္းခန့္ရိွသည္။ အင္ဒိုနီးရွား
နိုင္ငံ၏ကြ်န္းစုမ်ားမွာ ေျမာက္လတီၱတြဒ္ ၆ဒီဂရီမွ ေတာင္လတီၱတြဒ္ ၁၁ဒီဂရီ၊ အေရွ့ေလာင္ဂီ်တြဒ္
၉၄ဒီဂရီမွ ၁၄၁ဒီဂရီ အျကားတြင္ တည္ရိွသည္။ အီေကြတာသည္ တစ္ျပည္လံုးကို ျဖတ္ေက်ာ္
လိုက္သည္။ အေရွ့နွင့္အေနာက္ ၅၁၂ဝကီလိုမီတာ၊ ေတာင္နွင့္ေျမာက္ ၁၇၆ဝကီလိုမီတာ ရွည္လ်ား
ပါသည္။ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံသည္ အာရွကုန္းတြင္းပိုင္းနွင့္ျသစေျတးလ်ားနိုင္ငံ၏တံတားက်ရာေနရာ၌
တည္ရိွျပီး ပစိဖိတ္သမုဒၵရာနွင့္အိနိၵယသမုဒၵရာအျကား အခ်က္အခ်ာေနရာျဖစ္သျဖင့္ အေရးျကီးေသာ
မဟာဗူ်ဟာေနရာျဖစ္သည္။ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံတြင္ သဘာဝအရင္းအျမစ္ ေပါမ်ားျြကယ္ဝလွသျဖင့္
နိုင္ငံျကီးမ်ားအတြက္ အေလးထားလာေတာ့သည္။
သမိုင္းအက်ဥ္း
ေအဒီ၂ ရာစုနွစ္မွစ၍ တရုတ္ကုန္သည္မ်ားသည္ ဲေလေသားနွင့္ ကုန္သြယ္ခဲ့သည္။ ၇ရာစုနွစ္၌
ဲေလေအလယ္ပိုင္းေဒသသည္ ဗုဒၶဘာသာ အလြန္ ထြန္းကားေသာေဒသျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၃ရာစုနွစ္မွစ၍
အာရပ္သားမ်ားသည္ ဲေလေနွငွ့္ကာေအမေတြင္ မြတ္စလင္နိုင္ငံတည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၇ရာစုနွစ္မွ
စ၍ နယ္သာလန္နိုင္ငံသည္ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံကို အနွစ္ ၃၄ဝျကာ အုပ္စိုးခဲ့သည္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္
အတြင္း အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံသည္ ဂ်ပန္နိုင္ငံ၏သိမ္းပိုက္မႈကိုခံခဲ့ရျပီး ၁၉၄၅ခုနွစ္ ျသဂုတ္ ၁၇ရက္
တြင္ လြတ္လပ္ေရးရရိွခဲ့သည္။ သို့ေသာ္ ကြ်န္းခ်င္း လမ္းပန္းဆက္သြယ္မႈခက္ခဲျပီး ပါတီခ်င္းလည္း
အကို်းစီးပြားေျကာင့္ အဓိကရုဏ္းျဖစ္သျဖင့္ တျပည္လံုး သူတလူငါတမင္း နယ္ေျမခဲြျခမ္းသိမ္းပိုက္
အုပ္စိုးသည့္အေျခအေနမို်းသို့ က်ေရာက္သြားခဲ့သည္။ နယ္သာလန္နယ္ခဲ့်သည္ ကိုလိုနီအိပ္မက္ကို
ျပန္မက္ရန္ ျကံစည္ျပီး အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံ၏လြတ္လပ္မႈကို ဝန္မခံဘဲ ေနာက္ဆံုးတြင္ နယ္သာလန္-
အင္ဒိုနီးရွားစစ္ပဲြ ျဖစ္ပြားေတာ့သည္။ ကုလသမဂၢ၏ျကားဝင္ျဖန္ေျဖျခင္းအားျဖင့္ နယ္သာလန္သည္
၁၉၄၉ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ရက္မွစ၍ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံ၏လြတ္လပ္ေရးကို အသိအမွတ္ျပုဝန္ခံေပး
ရသည္။ ၁၉၅ဝခုနွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၈ရက္တြင္ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံကို ကုလသမဂၢ၏အဖဲြ့ဝင္နိုင္ငံ
အျဖစ္ အတည္ျပုခဲ့သည္။
အေရးပါေသာ
ပဲြေတာ္ေန့မ်ား
လြတ္လပ္ေရးေန(Hari Proklamasi Kemerdekaan)
ျသဂုတ္လ ၁၇ရက္သည္ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံက နယ္သာလန္၏ကိုလိုနီအုပ္စိုးမႈမွ လြတ္သြားသည့္
အစိုးရမွသတ္မွတ္ေသာရံုးပိတ္ရက္ျဖစ္သည္။ ယင္းေန့တြင္ နိိုင္ငံေတာ္အလံတင္အခမ္းအနားက်င္းပ
ျပီး လွည့္လည္ ဂုဏ္ျပုပဲြကိုလည္းက်င္းပမည္ျဖစ္သည္။
ဥပုသ္လ(Ramadan,Bulan Puasa)
သာမန္အားျဖင့္ မြတ္စလင္ဘာသာဝင္မ်ားအတြက္ အေရးအျကီးဆံုးေန့မွာ ဥပုသ္လျဖစ္သည္။
ဥပုသ္လ၏အခိ်န္ကာလမွာ မြတ္စလင္သကၠရာဇ္ကိုးလပိုင္းဝန္းက်င္ျဖစ္သည္။ ဥပုသ္လအတြင္း
ေန့စဥ္ ေနထြက္ခိ်န္မွအစ ေနဝင္ခိ်န္အထိ မြတ္စလင္ဘာသာဝင္မ်ားသည္ ဥပုသ္ေစာင့္ျကရမည္။Lebaranae (Lebaran,Idul Fitri)သည္ ဥပုသ္လျပီးဆံုးသည့္ေန့ျဖစ္သည္။ တစ္ျပည္လံုးရိွထက္ဝက္ေက်ာ္ ေဒသမ်ားတြင္ ဂုဏ္ျပုပဲြကို နွစ္ရက္ျကာ စည္ကားခမ္းနားစြာက်င္းပေလ့ရိွသည္။
Nyepiေန့
Nyepiေန့သည္ ျေူငကြ်န္း၏နွစ္သစ္ကူးေန့ျဖစ္ျပီး ခရစ္သကၠရာဇ္နွင့္ဆင္တူသညSakaသကၠရာဇ္၏နဝမလမွ လျခမ္းျပီးသည့္ေန့ျဖစ္သည္။Baliသားမ်ားသည္ ေလးနက္စြာ ေတြးဆျခင္း၊
ေနာင္တရျခင္းမ်ားျဖင့္ ယင္းေန့ကို ဂုဏ္ျပုေလ့ရိွသည္။ တရုတ္မ်ားက ယင္းေန့ကို ျငိမ္သက္ေရးေန့ဟုေခၚျကသည္။ ထိုေန့တြင္ လူသူအားလံုး မိမိ အိမ္တြင္ ျငိမ္ျငိမ္ဆိမ္ဆိမ္ ထိုင္ျက၍ ေလးနက္စြာ
ေတြးဆျကသည္။ ထမင္းလည္းမခ်က္၊ အစာလည္းမစား၊ အျပင္လည္းမထြက္၊ ညပိုင္းက်လွ်င္လည္းမီးမထြန္းရပါ။အားရပါးရေပ်ာ္ျမူးျခင္းနွင့္နိႈင္းယွဥ္နိုင္ေသာေန့မို်းျဖစ္သည္။
နြားျပိုင္ပဲြ
နြားျပိုင္ပဲြသည္Maduraကြ်န္းသားမ်ားမွ အျကိုက္ဆံုးေသာ ရႈစားဖြယ္ေကာင္းေသာအားကစား
ျပိုင္ပဲြမို်းလည္းျဖစ္၊ နူးညံ့ေသေမြ့မႈနွင့္စိတ္ျြကနိႈးဆြမႈကို တပါတည္း ပါဝင္သည့္အားကစားမို်းလည္းျဖစ္သည္။ ျပိုင္ပဲြက်တိုင္း ရြာသူရြာသားမ်ားသည္ ျသဂုတ္လ၊ စက္တင္ဘာလတြင္ အျကိုျပိုင္ပဲြမ်ားတစ္ခုျပီးတစ္ခု က်င္းပသည္။ ခ်န္ပီယံရနြားမ်ားသည္ စက္တင္ဘာလ တတိယဆယ္ရက္ပိုင္းတြင္ျေိကမေကြ်န္းမွအျကီးဆံုးေသာျမို့ျဖစ္သညpalmer gramေခၚျမို့တြင္ ျပိုင္ဆိုင္၍ အနိုင္အရံႈး
ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။
ငါးဖမ္းပဲြ
အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံLombokကြ်န္းေန ွေ့်ေုနလူမို်းသည္ ရိုးရာ ငါးဖမ္းပဲြ က်င္းပေလ့ရိွသည္။
၄င္းမွာ ရိုးရာပံုျပင္မွ ျမစ္ဖ်ားခံျပီး အခိ်န္ျကာလာသည္နွင့္အမွ် ငါးဖမ္းပဲြကို ျဖစ္တည္လာေတာ့သည္။ေဒသသကၠရာဇ္နွစ္စဥ္(၁ဝ)လပိုင္း၂ဝရက္နံနက္ပိုင္းတြင္ လူသူတို့သည္ ပင္လယ္ျပင္သို့ ထြက္ျကျပီးတရုတ္ေတြ သမီးေတာ္ငါးေခၚ ေရာင္စံုငါးတစ္မို်း(ယင္းငါးသည္ အနီ၊ အဝါ၊ အျဖူနွင့္အစိမ္းစသည့္အေရာင္ရိွျပီး ကင္းေကာင္ပံုျဖစ္သည္။ အစာအျဖစ္ စားနိုင္သည္၊ ေျမျသဇာအျဖစ္လည္းသံုးနိုင္သည္။ငါးေပါမ်ားခိ်န္ကာလက်တိုင္း ယင္းငါးမို်းကို ဖမ္းနိုင္သည္)ကိုဖမ္းျကသည္။ ငါးဖမ္းစဥ္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္အေျခအေနအရ ေဗဒင္တြက္ျပီး သီးထြက္ ေကာင္းမေကာင္းဟူသည္ကိုလည္း ျကိုတင္ခန့္မွန္းေလ့ရိွသည္။
ဗုဒၶရွင္ေတာ္ဖြားျမင္ေရးေန(Hari Waisak)
ဗုဒၶရွင္ေတာ္ဖြားျမင္ေရးေန့သည္ ဗုဒၶေလာကအတြက္ အေရးျကီးသည့္ပဲြေန့ျဖစ္သည္။ ၁၉၈၃ခုနွစ္
အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံအစိုးရမွ ဘုရားရွင္ဖြားျမင္ေရးေန့ကို နိုင္ငံေတာ္ပဲြေန့အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားျပီး နွစ္စဥ္ ငါးလပိုင္း လျပည့္ေန့ျဖင့္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္၏ဖြားျမင္ျခင္း၊ ဓမၼေျမာက္ျခင္း၊ နိဗၺာန္ရျခင္းမ်ားကို ဂုဏ္ျပုေလ့ရိွသည္။
တရုတ္နွစ္သစ္ကူးေန့
အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံေန တရုတ္တို့သည္ လူမို်းအတန္းအစားခဲြျခားမႈကို ကာလျကာရွည္စြာခံရသည္။
အင္ဒိုနီးရွားအာဏာပိုင္သည္ တရုတ္နွစ္သစ္ကူးေန့ကို အတိအလင္း ကူးရန္ တရုတ္မ်ားအား အနွစ္
(၃ဝ)ျကာ တားျမစ္ခဲ့သည္။ ၂ဝဝဝျပည့္နွစ္မွစ၍ အင္ဒိုနီးရွားအာဏာပိုင္သည္ ၁၉၆၇ခုနွစ္ထုတ္ျပန္
ခဲ့သည့္တရုတ္မ်ားအား တရုတ္နွစ္သစ္ကူးေန့အတိအလင္းကူးရန္ တားျမစ္ေသာအမိန့္ကို ပယ္ဖ်က္
လိုက္သည္။ ၂ဝဝ၂ခုနွစ္တြင္ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံအစိုးရသည္ တရုတ္နွစ္သစ္ကူးေန့ကို အစိုးရပိုင္းပဲြေန့
အျဖစ္ တရားဝင္ သတ္မွတ္ထားသည္။
အခ်က္အလက္မ်ားကိုးကားျခင္း။ ။ တရုတ္ျပည္တိုင္ဝမ္ေဒသနိုင္ငံျခားေရးဌာန